LOÃNG XƯƠNG: MỘT BỆNH LÝ ÂM THẦM NHƯNG NGUY HIỂM

10:56:16 22-05-2025 by Admin Comments

 

Phòng khám Bác sĩ Đinh Minh Đức

TÓM TẮT

Loãng xương là bệnh lý chuyển hóa của xương đặc trưng bởi tình trạng giảm mật độ khoáng xương và tổn thương vi cấu trúc xương, dẫn đến tăng nguy cơ gãy xương. Bài viết này trình bày tổng quan về dịch tễ học, tiêu chuẩn chẩn đoán, theo dõi, điều trị và các biện pháp dự phòng bệnh loãng xương – theo khuyến cáo của các tổ chức y khoa hàng đầu.

1. ĐỐI TƯỢNG NGUY CƠ CAO MẮC LOÃNG XƯƠNG

Theo WHO và IOF, các nhóm sau có nguy cơ cao bị loãng xương:

  • Người ≥ 65 tuổi (nữ sau mãn kinh, nam lớn tuổi)
  • Phụ nữ mãn kinh sớm (< 45 tuổi)
  • Người có tiền sử gãy xương do chấn thương nhẹ
  • Người sử dụng corticoid kéo dài (≥3 tháng)
  • Người mắc bệnh mạn tính: đái tháo đường, cường giáp, suy thận, viêm khớp dạng thấp…
  • Người thiếu vận động, hút thuốc lá, nghiện rượu, thiếu canxi - vitamin D

2. CHẨN ĐOÁN LOÃNG XƯƠNG

2.1 Tiêu chuẩn vàng chẩn đoán: Đo mật độ xương bằng DEXA

  • Vị trí đo: Cổ xương đùi, cột sống thắt lưng, cổ tay.
  • Chỉ số T-score:
    • ≥ -1,0: Bình thường
    • Từ -1,0 đến -2,5: Thiếu xương
    • ≤ -2,5: Loãng xương
    • ≤ -2,5 + gãy xương: Loãng xương nặng

2.2 Xét nghiệm hỗ trợ

  • Canxi, phospho, PTH, vitamin D máu
  • Marker tiêu hủy xương (CTX, NTX) và tạo xương (P1NP)
  • X-quang nếu nghi gãy xương không triệu chứng

3. THEO DÕI LOÃNG XƯƠNG

  • Đo DEXA mỗi 1–2 năm/lần để đánh giá diễn tiến
  • Xét nghiệm định kỳ: Vitamin D, marker chuyển hóa xương
  • Đánh giá nguy cơ gãy xương FRAX định kỳ để điều chỉnh điều trị

4. ĐIỀU TRỊ LOÃNG XƯƠNG

4.1 Nguyên tắc điều trị

  • Ngăn ngừa gãy xương
  • Tăng mật độ xương
  • Giảm đau nếu có gãy xương

4.2 Thuốc điều trị

Nhóm thuốc

Ví dụ

Ghi chú

Bisphosphonates

Alendronate, Risedronate, Zoledronate

Lựa chọn hàng đầu

Kháng RANKL

Denosumab

Hiệu quả cao, tiêm 6 tháng/lần

Hormon sinh dục

Estrogen (nữ), Testosterone (nam)

Dùng khi có thiếu hụt nội tiết

Các thuốc khác

Teriparatide, SERMs, Strontium ranelate

Dành cho trường hợp đặc biệt

4.3 Bổ sung hỗ trợ

  • Canxi: 1.000–1.200 mg/ngày
  • Vitamin D: 800–1.000 IU/ngày
  • Tập thể dục kháng lực, tránh té ngã

5. PHÒNG NGỪA LOÃNG XƯƠNG

  • Chế độ ăn đầy đủ canxi và vitamin D
  • Hoạt động thể lực đều đặn: đi bộ nhanh, mang tạ nhẹ
  • Không hút thuốc, không rượu
  • Khám định kỳ ở người ≥60 tuổi hoặc có yếu tố nguy cơ

KẾT LUẬN

Loãng xương là một bệnh lý diễn tiến âm thầm nhưng hậu quả nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Việc tầm soát sớm, chẩn đoán chính xác bằng DEXA, điều trị phù hợp và theo dõi định kỳ là những chiến lược then chốt giúp giảm thiểu nguy cơ gãy xương và duy trì chất lượng cuộc sống ở người cao tuổi.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

  1. WHO. Guidelines for prevention and management of osteoporosis. 2023.
  2. International Osteoporosis Foundation (IOF). Clinical Guidelines, 2022.
  3. Bộ Y tế Việt Nam. Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị loãng xương. 2022.
  4. Kanis JA et al. FRAX tool and fracture risk assessment. Osteoporosis Int.

LIÊN HỆ ĐO LOÃNG XƯƠNG

Phòng khám Bác sĩ CKII. Đinh Minh Đức

Địa chỉ: 152D Điện Biên Phủ, Phường Mỹ Phú, TP. Cao Lãnh, Đồng Tháp

Điện thoại,/Zalo: 0908 073 939

Previous
Next

Leave a Reply